Ga naar de inhoud

Vraag van de maand: Hoe zit het met neutraliteit van de leider in Deep Democracy?

Ik heb al een leiderschapstraject achter de rug waar verschillende principes van deep democracy terug zijn gekomen (check-in, check-out, chasing the ‘no’, 4 staps gesprek, gouden pijlen…). De basis zit er dus wel in, maar ik worstel vooral met het houden van een neutrale rol in meetings, terwijl ik ook deel ben van het team. Ik moet zowel faciliteren in de discussie, maar ben inhoudelijk ook lid van het team en directeur van de organisatie.

T.


Beste T,

Neutraliteit is inderdaad een belangrijke metaskill als we echt de wijsheid uit de ‘nee’ willen halen en het menen met een participatieve vorm van leiderschap. En neutraliteit is uitdagender voor een leider dan voor een facilitator. Als facilitator heb ik geen belang bij de uitkomst van een besluitvormingsproces. Ik ga de organisatie in en uit en mijn grootste belang – en waar mijn verlies van neutraliteit op zit – is of ik die dag alle stemmen heb gehoord. 

Maar als leider is dit anders! Een leider is nooit neutraal en heeft altijd een belang. Vandaar dat we in Deep Democracy leiders leren de neutraliteitsdans te doen. Dat betekent dat er momenten zijn in de besluitvorming dat je wel degelijk kleur bekent en andere momenten dat je open luistert naar alle perspectieven. Om dit voor jezelf iets te vergemakkelijken, heb ik twee tips. 

Tip 1: ga eerst! Zeg eerst jouw mening, idee of voorstel en open dan het gesprek waarin je gaat luisteren. Markeer die overgang voor jezelf (en evt. voor anderen) door letterlijk op het puntje van je stoel te gaan zitten als je jouw stem laat horen en achteruit te gaan zitten om een overzicht te hebben op alle andere stemmen. Dat is in het begin niet zo evident zeker niet als medewerkers dit niet van jou gewoon zijn. Het zal wat tijd vragen voor er vertrouwen groeit dat het oké is om ‘nee’ te zeggen. 

Tip 2: zoek een manier om op spannende momenten je neutraliteit terug te krijgen. Voor sommige mensen helpt het om even bewust adem te halen. Voor anderen om hun voeten stevig op de grond te zetten. Voor nog anderen om een beeld op te roepen dat je associeert met neutraal zijn. Zoek naar iets wat je in het moment kan doen en waarbij je present kan blijven.En tot slot nog een element in dit antwoord: bij een leider spelen eigenlijk twee metaskills samen een belangrijke rol: neutraliteit en helderheid. Met die laatste bedoelen we dat je heel goed moet weten en duidelijk moet aansturen op waar je vertrekt in het besluitvormingsproces. Niets zo ontmoedigend als een participatief proces opzetten rond iets dat eigenlijk al lang beklonken is. Meer hierover in een volgende Q&A of kom naar onze eerste editie van de training ‘Deep Democracy voor leiders‘ op 15 en 16/01/2020.