Ga naar de inhoud

Vuur

We hebben nog tien jaar tijd om het tij te keren lees ik in Naomi Kleins boek met de titel Brand! En de wereld staat nu al in brand. Letterlijk in Australië op dit moment en een half jaar geleden in Brazilië. Al kreeg dat veel minder aandacht dan nu het geval is – denk even na hier over witte privileges! En ook figuurlijk is er weer wat brand gesticht door de moord op een publieke figuur uit Iran en de wederzijdse escalatie aan bedreigingen tussen landen in het Midden-Oosten en het Westen. Mijn zus, die met haar gezin in Dubai woont en werkt, heeft haar koffertje gepakt en paspoort klaar als de brand zou uitslaan. Ik merk dat het me raakt, dat ik de nood heb om mensen erover te vertellen, dat ik niet zomaar een trainingsdag of workshop kan aanvatten. Dat ik er als transitiepedagoge niet omheen kan. Dit is waarom ik mijn werk doe: mensen meenemen op een leerpad naar bewustwording.

En ik wil dit jaar 2020 gebruiken om klein te starten. Letterlijk klein: ik wil met mijn Deep Democracy-werk naar kinderen en jongeren toe, kijken wat zij kunnen leren, hen tools geven om om te gaan met de reusachtige uitdagingen waar zij voor staan. Als volwassene niet aan de kant blijven staan en hen toejuichen en/of hen bekritiseren. Nee, hen leren wat ik hen nog zou kunnen leren, hen meegeven wat ze misschien nodig zullen hebben, hen mijn vuur doorgeven rond Deep Democracy. In de hoop dat het zich verspreidt. Niet als een brand, maar als een lopend vuurtje. Iets waar we enthousiast anderen in meetrekken en over vertellen. Omdat het zo waardevol is. En in die zin startte het jaar al goed met onze vormingsdag ‘Deep Democracy op school’ waar 20 mensen aanwezig waren uit heel verschillende onderwijscontexten en waar het me raakte dat iemand zei: “Door deze dag besef ik weer waar mijn cirkel van invloed ligt, wat ik wél kan doen”. Met Schoolmakers bouwen we aan een vervolg waarbij we Deep Democracy op scholen kunnen introduceren. En samen met UCLL hebben we ook een onderzoeksproject ingediend om in Brussel, waar het altijd ‘chaud’ is in enkele lagere scholen, Deep Democracy te gaan introduceren en ook te gaan meten wat het effect is op kinderen. Wij verwachten winst op vlak van samenwerkingsbereidheid, bewogenheid en inclusie. Recht in de vuurlinie dus van wat de nieuwe eindtermen zijn rond actief burgerschap.

Ja, actieve burgers die willen we mee helpen vormen met Deep Democracy. En ja, deze methode leidt je op tot een neutrale facilitator die alle stemmen kan en wil horen. En het is tegelijkertijd geen neutrale methode. We trekken een kaart, nl. het horen van alle stemmen en niet alleen die stemmen die we al te vaak horen, die al een brandversneller gebruiken, de dominante stemmen van de meerderheidsgroep. Nee, wij willen ook net die stemmen laten klinken waar nog weinig animo rond is, die in de doofpot gestopt worden, die het licht (nog) niet mogen zien. Daarom draagt ons jaarlijks event de titel ‘Verborgen verhalen’. We nodigen je graag uit om gedurfde gesprekken te voeren over thema’s die misschien nog onderbelicht zijn, we willen vurige pleitbezorgers aan het woord laten.

Vuur staat voor mij ook voor gezelligheid, de tijd die we net achter ons hebben gelaten van kaarsjes en vuur. En waarom zouden we die eigenlijk achter ons laten? In 2020 neem ik me ook voor het vuur te laten branden, het vuur van gezelligheid. Gezelligheid, gezellen zijn. Dat is wat ik wil zijn voor mensen zowel in mijn intieme kring, mijn gezin en vrienden, alsook voor de mensen met wie ik professioneel samenwerk, ook de collega’s in Australië die op dit moment zo getroffen worden, die me vertellen over het verlies van hun huis, over het nationaal park waar ze als kind gingen wandelen in vlammen te zien opgaan, over elektriciteit die uitvalt tijdens onze communicatie met elkaar. Veraf en toch heel dichtbij. En in al onze machteloosheid kunnen we dan wel zeker één ding doen: een metgezel zijn. Er zijn, om te luisteren, om te delen in het verlies, om samen actie te voeren, onze stem te laten horen. Een van de collega’s stuurde me dit artikel door van abcnews: “So that you all know…”.

Ik stuur jou voor 2020 mijn vurige wensen. Ik denk dat we twee dingen heel erg nodig zullen hebben in dit nieuwe decennium: liefde en lef.

Lef is afgeleid van leven. Het leven op deze planeet, die we delen, zal afhangen van ons lef om de broodnodige transitie te maken. En dat kunnen we niet alleen, dat zal een collectief werk zijn. Daarom moeten we leren om met elkaar om te gaan, samen het aan te gaan, er samen door te gaan en dat kan niet zonder slag of stoot en het helpt niet om brandjes te blussen. We zullen met en voor elkaar door het vuur moeten gaan, het conflict met elkaar aangaan. En dat kunnen we alleen als we liefde voelen. Want dat is de kracht die staat tegenover de angst die ons zo vaak weerhoudt te zeggen wat gezegd moet worden, te doen wat gedaan moet worden, te zijn wie we willen zijn.

Ik wens je een 2020 vol liefde en lef!

Fanny